Art therapy
Art therapy

Hooggevoeligheid vanuit mijn eigen visie als creatief therapeut

Tekening door Jasmina Mouchrique -hooggevoeligheid

'Hooggevoeligheid' door Jasmina Mouchrique, mixed media

Het valt op dat de meeste cliënten die bij mij belandden doorheen de jaren vaak iets gemeenschappelijks deelden of op z’n minst er al in aanraking mee waren gekomen. Hooggevoeligheid is dan ook altijd mijn leidraad geweest omdat het niet alleen bij mij hoorde maar het aanvoelde als een soort noodzaak om stigma’s te doorbreken, om de wereld aan te tonen dat het ook een kwaliteit kan zijn. Hiervoor werd hooggevoeligheid meestal weggezet als overgevoeligheid, als onaangepast zijn aan de maatschappij, aan handelen vanuit emotionaliteit, als een soort handicap bijna omdat het zoveel verschilt van hoe zogenaamd ‘normale’ mensen functioneren. Sinds er zoveel boeken verschenen ondertussen over dit onderwerp na serieuze research en meer en meer bekende mensen zich ermee identificeren, is het niet langer taboe om er openlijk over te spreken zij het nog met mondjesmaat. Niet iedereen gelooft trouwens in dit nieuwe label en er wordt nog maar al te vaak lacherig over gedaan.

Ikzelf heb lang moeten zoeken om te begrijpen waarom ik zo snel overprikkelt geraakte, waarom ik niet meerdere activiteiten na mekaar kon bijwonen zoals andere schoolkinderen, waarom ik altijd moe was, waarom ik veel meer tijd nodig had om informatie te verwerken of om een plaats te geven. Alles bleef aan me ‘plakken’, of ik het nu wilde of niet, waardoor ik almaar gelabeld werd als ‘oversensitief’, ‘overemotioneel’, te zachtaardig, te diepgaand. Té dit, té dat… Wat ik ook probeerde, ik paste nergens in noch bij, alsof ik geen plaats had, erger nog: geen bestaansrecht met mijn ‘anderszijn’. Vooral het etiket van ‘rare’ en ‘speciale’ bleef hangen en heb ik nooit volledig van me kunnen afschudden. Totdat dat ene boek ineens uit het niets tot bij kwam. Elaine N. Aron benoemde voor het eerst de kwaliteiten van hooggevoeligheid. Dat voelde eindelijk als een soort thuiskomen na al die jaren gedacht hebben dat ik geen enkele waarde had voor de maatschappij en mijn eigenheid, dat wat mij zo typeerde, zoveel mogelijk had moeten ‘onderdrukken’ om toch maar een beetje geaccepteerd te worden.

Uit het onderzoek van Elaine N. Aron bleken ongeveer 15 à 20 % van de mensheid en dieren hooggevoelig! Dat klonk als een openbaring in mijn oren. De hersenen zouden volledig anders informatie ‘filteren’ waardoor er meer informatie binnen kwam dan nodig. Daarom had een hooggevoelige zoveel tijd nodig om alles te verwerken. Overprikkeling kwam dan ook vaak voor en het was dus belangrijk om tijd alleen in te plannen, om prioriteiten te stellen qua activiteiten en de eigen ritme te respecteren. Veel hooggevoeligen kwamen dan ook in burnouts en depressies terecht omdat ze voortdurend over hun eigen grenzen heengingen… Ook dit herkende ik maar al te goed. Tot dan kende ik niet eens mijn eigen grenzen, wist ik niet waar ik ophield en de ander begon! Ik was alleen bezig geweest om me aan te passen aan een wereld die niet op mijn noden was afgestemd, die niets begreep van mijn manier van functioneren, erger nog, die me zag als een soort ‘onaangepaste softie’. Achteraf bekeken voelde het meer als ‘overleven’ dan als echt leven.

De grootste openbaring uit dat boek was voor mij echter het feit dat een hooggevoelige altijd op zoek was naar ‘zingeving’. Als kind kon ik lang naar de sterren turen, ging ik in m’n eentje op het strand wandelen met de hond en kon ik me enorm ‘overweldigd’ voelen. Altijd op zoek naar iets diepers, naar meer terwijl alles om me heen zo oppervlakkig en zinloos leek. En ondanks ik niet uit een gelovig nest kwam ging ik in mijn eentje in de kerk zitten op zondag in de hoop daar ‘meer’ te vinden. Dat heb ik maar enkele missen volgehouden omdat het zo saai en alweer zo oppervlakkig aanvoelde. Daar zou ik het ook niet vinden wist ik, dat ‘meer’ dus bleef het strand en de duinen de enige plaats waar ik tot rust kwam. Pas jaren later, toen ik in contact kwam met contactimprovisatie, gebeurde er iets binnenin, alsof iets tot leven kwam, ineens ontwaakte uit een zeer diepe slaap. Het was daar dat ik voor het eerst ook soortgenoten ontmoette, andere hooggevoeligen en ontdekte dat ik dus niet de enige was geweest met zo’n levensparcours. Ik was bijlange niet de enige outcast, de enige rare en overgevoelige, integendeel, er was een hele tribe van hooggevoeligen. Allemaal anders en toch ook weer niet. Dat was zo’n openbaring en zo’n opluchting dat er een heel nieuwe wereld voor me openging. Alles wat ik hiervoor nooit had kunnen delen, al die gelaagdheid in aanvoelen zowel qua gevoelens als wat de zintuigen betreft, dat gevoel voor schoonheid, de eeuwige zoektocht naar een soort diepere rust, de hang naar stilte, die verlegenheid, die subtiliteit van zijn… Ik zag het ineens terug in wildvreemden die vreemd genoeg vertrouwder aanvoelden dan familieleden.

Hooggevoeligheid is sindsdien mijn trotse medegenoot, het deel in mij dat mij altijd helpt bij belangrijke beslissingen, die me aanzet om verder te evolueren en nooit stil te blijven staan, die me duizelingwekkende inzichten bezorgt, die me zo’n kleurenpalet aanbied dat het het leven meer dan boeiend maakt, die me doet groeien en bloeien, die me introspectief maakt en reflecterend, die me de schoonheid in alles laat zien, die me verplicht om in mijn eigen spiegel te durven kijken, die van mij een betere persoon maakt…

Er is enorm veel lectuur te vinden over hooggevoeligheid, dus ik beperk me tot wat mij heeft geïnspireerd en die mij hebben geholpen hooggevoeligheid niet alleen beter te begrijpen, maar ook hoe er mee om te gaan. Deze informatie geef ik vaak door aan nieuwe cliënten of aan degenen waarvan ik vermoed dat ze het ook zijn. Ik voel het als een soort missie om zoveel mogelijk mensen in te lichten, om ze dichter bij zichzelf te brengen en vooral: zodat ze zichzelf beter zouden begrijpen en aanvaarden!

Ben je zelf ook hooggevoelig en zou je hierover iets willen delen nadat je dit artikel hebt gelezen, stuur maar door om op mijn blog te publiceren!

Wat mij inspireerde:

'Hoog sensitieve personen, hoe blijf je overeind als de wereld je overweldigt?' door Elaine Aron

Andere boeken over hooggevoeligheid

'Leven zonder filter' door Fleur van Groningen